Parti okulları, ortak meselelerle ilgilenseler de, Çin Komünist Partisi’nin (ÇKP) diğer organlarıyla karşılaştırıldığında hâlâ gizemli bir örtüyle sarılmışlardır. Bir yandan, bu okullar medyada diğer kurumlardan daha az yer bulmuştur. Öte yandan, Parti okullarının temel işi olan kadroların eğitimi ve teorik/pratik meselelerin incelenmesi, halkla arasında mesafe oluşmasına neden olmuştur.
1922’de düzenlenen ÇKP’nin İkinci Ulusal Kongresi’nde, “devrimin ihtiyacına uygun şekilde Parti içinde örgütlenme ve eğitim yapılmalıdır” ifadesi yer aldı. 1924 yılında alınan bir başka kararda ise, “Parti içi eğitim meselesi son derece önemlidir, rehber kadroları yetiştirmek için Parti okullarının kurulması zorunludur” denildi.
Bu ifadeler doğrultusunda, Parti’nin ilk nesil liderleri kısa süre içinde Parti okullarının kuruluşuna öncülük etti ve devrim için acilen ihtiyaç duyulan kadroların yetiştirilmesi süreci başladı. Mao Zedong tarafından kurulan ve derslerini bizzat kendisinin verdiği Guangzhou’daki Köylü Hareketi Eğitim Enstitüsü, erken dönem Parti okullarının en önemli örneklerinden biri olarak kabul edilmektedir.
13 Mart 1933’te, Karl Marx’ın ölümünün 50. yıldönümünü anmak amacıyla, ÇKP Merkez Komitesi, Çin’in doğusundaki Jiangxi eyaletinin Ruijin kentinde Marksist bir Komünist okul kurdu. Bu okul, Merkez Parti Okulu’nun öncülü olarak kabul edilmektedir.
Bu okula kayıtlı kadrolar üç kategoriye ayrılmıştı: teorisyenler, Sovyet yönetim liderleri ve kitle hareketi aktivistleri. Öğrenci yönetimi ve ders programı tasarımı, Çin Halk Cumhuriyeti’nin (ÇHC) kuruluşundan sonraki uygulamalara da örnek teşkil etmiştir.
Parti Okullarının Amacı ve Hedefi
Günümüzde siyaset, farklı insanlar için farklı anlamlar ifade edebilir. Ancak yine de siyasetle iyi yönetişim arasında bir bağ olduğu konusunda ortak bir kanaat vardır; bu da halkın refahının artmasıyla kendini gösterir. Ancak günlük uygulamalarda, devlet yönetimi ve toplumların idaresi, zaman ve mekân fark etmeksizin çoğunlukla elitlerin ellerindedir. Bu nedenle, elitlerin nasıl seçileceği ve yetiştirileceği, dolayısıyla iyi yönetişim sağlayabilecek liderlerin nasıl oluşturulacağı meselesi, tüm devletler ve toplumlar için büyük önem arz eder.
Mantık evrensel olsa da, uygulama yöntemleri farklılık gösterir. Çin Komünist Partisi’nin Parti okulu sistemi –Merkez Parti Okulu’ndan il düzeyine ve oradan ilçe düzeyine kadar her seviyede kurulan ve bağlı bulundukları Parti komitelerine tabi olan yerel Parti okulları da dahil olmak üzere– açıkça şu amacı taşır: ÇKP’nin çeşitli düzeylerdeki örgütleri için kadro eğitimi sağlamak, teorik çalışmaları teşvik etmek ve politika danışmanlığı yapmak.
Ekim 2019’da, ÇKP Merkez Komitesi, “Parti Okullarının (Yönetim Okulları) Çalışmaları Hakkında Yönetmelik” yayımlayarak, okul yönetimi, kadro eğitimi, teori çalışmaları ve öğretimi, danışmanlık faaliyetleri ve ilgili diğer etkinlikler için merkezi ve birleşik standartlar belirledi.
Tüm Parti okulları, Parti’nin misyonunu kendi misyonları olarak kabul etmeli ve hem ÇKP’nin hem de Çin Halk Cumhuriyeti’nin genel stratejisine hizmet etmelidir. Bu anlayış, Parti’nin tüm örgüt ve üyeleri tarafından paylaşılması gereken özel bir özellik olarak tanımlanan “Parti bütünlüğü” (Party integrity) olarak adlandırılır.
Tüm Parti okulları, Parti’nin ihtiyaç duyduğu elitleri yetiştirmelidir; yani eğitim programları, Parti’nin güncel ihtiyaçlarına göre tasarlanmalı, ulusal yeniden doğuş (rejuvenation) görevini üstlenmeye layık bir omurga kadrosu oluşturulmalıdır.
Şu iddiada bulunulabilir: Parti olmadan Parti okulları olmaz; Parti okulları olmadan da Parti’nin büyük davası başarıya ulaşamaz.