Şangay’ın merkezinde yer alan Şangay Tarih Müzesi, şehrin geçmişini kapsamlı bir şekilde yansıtan bir kültür mekânı olarak öne çıkıyor. Müze, bölgenin tarih öncesi döneminden modern dönemine kadar geçen sürede yaşanan ekonomik, kültürel, sosyolojik, politik vb. alanlarda yaşanan gelişmeleri gözler önüne seren canlı bir tarih kitabı gibidir. Şangay Tarih Müzesi, şehrin zengin geçmişini ayrıntılı ve büyüleyici bir şekilde sergileyen bir kültür hazinesi haline gelmiş. Bu kültürel hazine sadece Şangay’ın evrimini anlatmakla kalmıyor, aynı zamanda kentin görkemli tarihi ile dinamik bugünü arasında bir köprü görevi görerek ziyaretçilerini ağırlıyor.
Fotoğraf 1: Şangay Tarih Müzesi (Çincesi 上海市历史博物馆; pinyin: Shànghǎi Shì Lìshǐ
Bówùguǎn)
İlk olarak 1934 yılında Şangay Yarış Kulübü olarak açılan ve o tarihten bu yana çeşitli değişimler geçiren bu ikonik bina, günümüzde Şangay Tarih Müzesi’ne ev sahipliği yapmaktadır. Modernlik ve geleneğin harmanlanmasıyla tasarlanan Şangay Tarih Müzesi’nin mimarisi, temsil ettiği şehri yansıtıyor. Müzenin düzeni, Şangay’ın hikayesinin belirli bir bölümünü anlatmak için stratejik olarak dört ayrı kata yerleştirilmiş her bir sergi ile keşfe davet ediyor.
Antik Şangay
Kronolojik olarak bölümlere ayırılan müzede birinci kat Antik döneme ayrılmış. Bu katı gezerken “Şangay’ın kökeni neydi? En eski Şangaylı kimdi? Şangay nasıl bugünkü kozmopolit şehir haline geldi?” gibi soruların cevaplarını buluyorsunuz. İkinci kattaki iyi seçilmiş sergiler, Şangay Majiabang, Songze ve Liangzhu dönemlerini ve ötesini sergilemektedir. Özellikle jeolojinin bölgenin erken gelişimini nasıl etkilediğinin belgelenmesi aydınlatıcıdır.
Şangay’ın tarihi, 6.000 yıl öncesine kadar uzanıyor. Majiabang, Songze, Liangzhu, Qianshanyang, Guangfulin ve Maqiao gibi arkeolojik kültürler, tarih öncesi dönemlerde Şangay’ın olağanüstü başarılarına katkıda bulunarak Çin uygarlığının kökenine etkili bir şekilde katkıda bulunmuştur. Doğu Zhou’dan itibaren Qin, Han ve Jin Hanedanlıklarına kadar, Şangay’ın yerel kültürü Çin medeniyetine entegre olmuştur. Tang, Song ve Yuan dönemlerinde deniz ticareti ekonomik kalkınmayı hızlandırarak Şangay’ı ülke genelinde önemli bir konuma taşımıştır.
Ming ve Qing dönemlerinde ise Şangay, Çin’in en gelişmiş bölgelerinden biri haline gelmiştir. Majiabang Kültürü’nün göçebe ataları, Şangay’a yerleşmiş ve bu topraklarda çalışarak kökleşmiştir. Songze Kültürü, Şangay’ın yenilik ve gelişim dönemini işaret ederken, Liangzhu Kültürü, şehrin parlak ve gelişmiş bir dönemine tanıklık etmiştir. Qianshanyang, Guangfulin ve Maqiao kültürleri ise Şangay’ı çeşitli ve canlı bir çağa taşımış, çoklu kültürler arasında iletişimi sağlamıştır.
Fotoğraf 2: İlk Şangaylılar[1]
Song ve Yuan hanedanlıkları dönemlerinde, deniz suyunun kaynatılmasıyla tuz üretimi ve pamuk ekimi, bölgenin iki öne çıkan endüstrisi haline gelmiştir. Song ve Yuan hanedanlıkları arasındaki geçiş döneminde, Huang Daopo’nun icatları olan dokuma ve iplik teknikleri, Şangay’daki tekstil endüstrisinin gelişimine katkı sağlamıştır. Ming ve Qing hanedanlıkları döneminde, şehirler zengin ve kalabalık olup, Şangay, tahıl ve pamuk üretimi için önemli bir üs haline gelmiş ve “en ünlü yönetim bölgesi” ve “ülkenin tekstil tedarikçisi” olarak ün kazanmıştır. Modern Şangay
Üçüncü ve dördüncü katlar, Şangay için sömürgeci çabalara – özellikle 19.
yüzyıldaki İngiliz, Fransız ve ABD hakimiyeti dönemine – ve Afyon Savaşları’nın şehrin ticaretini, ticaretini ve zenginliğini nasıl etkilediğine odaklanmaktadır.
Şangay’ın kaderi, modern Çin’in özeti olmuştur. Afyon Savaşı’nın başarısız olmasının ardından, Çin, Nanjing Antlaşması’nı Britanya ile imzalamaya zorlandı. 1843’te, Şangay, antlaşma maddelerine uygun olarak bir antlaşma limanı olarak açıldı. Batı güçleri, yerleşim birimleri kurmak, ticaret yapmak, misyonerlik ve okullar açmak amacıyla Şangay’a akın etti. Onlar, kendi kolonilerini art arda genişlettiler.
Çeşitli etkileşen faktörlere bağlı olarak, Şangay “üç otorite tarafından yönetilen bir şehir” özel bir modelini oluşturdu. Çin’deki güçler için en büyük şehir ve yağma için en büyük üs haline geldi. Ulusal sermayelerin ve farklı yeteneklerin toplandığı çok işlevli ekonomik ve kültürel bir merkez haline geldi; aynı zamanda Çin’de önemli bir politik şehir haline geldi. Ayrıca, Çin’deki emperyalizme ve feodalizme karşı yeni fikirler ve kültürler yaratmak için bir mücadele merkezi haline geldi. 1921’de, Çin Komünist Partisi Şangay’da kuruldu. Çin Komünist Partisi Merkez Komitesi’nin merkezi otoriteleri bir ara burada bulunmuş ve ülke çapında devrimci mücadeleleri yönetmiştir.
Japon emperyalistleri Şangay’a iki savaş başlattı, bu da Şangay şehrini acımasızca tahrip etti ve şehrin orijinal gelişim yolunu bozdu. Şangay halkı saldırıya karşı ayaklandı ve ulusal anti-Japon merkezi haline geldi.
Japonya’ya Karşı Direniş Savaşı’ndan sonra, Çin halkı birleşik, bağımsız, özgür ve refah bir Çin özlemi içindeydi. ÇKP’nin liderliğinde, Şanghaylılar barış ve demokrasi için bir dizi vatansever demokratik harekete aktif bir şekilde katıldılar. Kurtuluşu beklerken, ÇKP’nin rehberliğinde, şehir sakinleri Çin Halk Kurtuluş Ordusu’nu desteklemek için içerde ve dışarıda aktif bir şekilde hazırlandı ve işbirliği yaptı, bu da Şanghay’ı neredeyse dirençsiz bir şekilde ele geçirmelerine ve Çin’in en büyük ticaret ve sanayi şehrini halka tamamen teslim etmelerine yol açtı. 27 Mayıs 1949’da, şehrin tarihinde yeni bir sayfa açıldı.
Fotoğraf 3: Çin Komünist Devrimi’ni temsilen resmedilmiştir.
Sonuç
Sonuç olarak, Şanghay Tarih Müzesi, Şangay’ın bir antlaşma limanından küresel bir metropole dönüşümünü kapsayan dinamik evrimini özetliyor. Müze, sergilediği eserler ve mimarisiyle kentin direniş, dayanıklılık ve dönüştürücü dönüm noktalarıyla damgalanmış zengin tarih dokusunu gözler önüne seriyor. Müze,Şangay’ın Antik Çağlarından modern dönemine, 1921 yılında Komünist Parti’nin kurulmasından Japon işgaline karşı direnişe kadar, ekonomik, sosyal, politik ve toplumsal anlarda oynadığı rolün dokunaklı bir hatırlatıcısı olarak hizmet veriyor. Kolektif hafızanın bir deposu olarak müze, ziyaretçileri Şangay’ın kendine özgü kimliğini şekillendiren ve geleceğe yönelik canlı yörüngesine katkıda bulunan güçler üzerinde düşünmeye davet ederek geçmiş ve bugün arasında derin bir bağ kuruyor.
[1] “马家浜” Çince’de “Majiabang” olarak yazılır ve Çin’deki tarih öncesi dönemlere, özellikle de Neolitik Çağ’a tarihlenen bir arkeolojik kültürü ifade eder. Bu kültür, Çin’deki arkeolojik kazılar sırasında ortaya çıkan buluntular ve kalıntılar üzerinden tanımlanmıştır. Majiabang Kültürü’nün kalıntıları, özellikle Şangay ve çevresindeki bölgelerde bulunmuştur. Bu kültür, bölgenin tarih öncesi geçmişine ışık tutan önemli arkeolojik veriler sağlamıştır.
